توضیحات :

تحقیق در مورد خاک و زراعت 65 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

 

بخشی از متن :

مقدمه

خاك به عنوان بستر حيات و جايگاه تكوين و رشد گياهان ، يكي از اساسي ترين مائده هايي است كه امانت به انسان سپرده شده است تا با حفاظت احياء بهره برداري و توسعه دوام و قوام خويش و گياهان و جانواران را تضمين نمايد . متاسفانه نبود شناخت كافي و لازم از اهميت خاك و در دسترس همگان بودن آن زمينه هاي بي بها جلوه دادن اين ماده حياتي را در جامعه فراهم نموده است ، برخوردهاي غير علمي با خاك و تبديل و تخريب آن توسط انسان مثل شهر سازيها ، احداث جاده ها ، چراي بي رويه دام ، قطع درختان جنگلها ، زهدار نمودن و آلوده سازي آن بوسيله پس آبهاي شهري ، صنعتي و كشاورزي ، بهره كشي نامناسب انسان از خاك و 000 باعث شده است كه علاوه بر كاهش منزلت و ارزش اقتصادي و اجتماعي آن ، ضربات جبران ناپذيري بر ساختمان خاكها ، حشرات وموجودات زنده در ان و مآلاً بر ريشه خود انسان فرود آيد .

بنابراين مسئولان منابع خاك و آب و فرهنگي كشور فرض است در بالا بردن اطلاعات و بينش علمي جامعه به ويژه كارشناسان و كاربران كشاورزي كوشش نمايند تا خاك جايگاه مناسب و در خور شان خود را بازيابد ( 7 ) .

 

 

 

 

 

 

پيشگفتار

خاك كه در فصل مشترك انسان و كره زمين قرار دارد عنصري اساسي براي بشر به شمار مي رود كه محل اجراي فعاليتها‌، منبع تغذيه و دستگاه تصفيه پس مانده هاست . خاك قابل كشت موهبتي است محدود ، اولاً از لحاظ كميت ، زيرا فقط 22 درصد از سطح خشكي ها يعني 3300 ميليون هكتار را تشكيل مي دهند . در حال حاضر فقط نيمي از زمينهاي قابل كشت يعني 1580 ميليون هكتار كشت مي شوند . ما بقي ذخيره به شمار مي آيند .

زمينهاي زير كشت نيز پايدار نيستند ، بنابر تخمين سازمان خوارو بار و كشاورزي جهاني ، هر سال 5 تا 7 ميليون هكتار زمين به سبب شرايط نامناسب بهره وري تلف مي شوند . به اين ترتيب در طي 225 سال ممكن است كليه زمينهاي زير كشت از بين برود . علل تباهي خاكها به دست انسان فقط شرايط نامناسب بهره برداري كشاورزي نيست ، بلكه آلودگي هوا ، با تضعيف حالت تندرستي گياهان در بخش هاي كشاورزي و جنگل ، خاكها را نسبت به شماري از بيماريها ، پنهان و آشكار حساس مي سازد كه از آن ميان از دست دادن بارخيزي به سبب فرسايش و يا به علت تجمع مواد سمي به ويژه فلزات سنگين و آفت كشها را مي توان برشمرد . كاهش سطح رستني ها بر اثر توسعه ساختمان كه گاهي نابخردانه در محيط زيست صورت مي گيرد نيز خود علت ديگري از اتلاف خاك بارخيزمي باشد . ( 7 )

 

 

 

 

خاک

تعريف زيادي تا کنون از خاک به عمل امده که ساده ترين آن چنين است : خاک عبارت است از قشر چند سانتي متري تا چند متري از ماده آلي و غير آلي است که بر روي سنگ قرار گرفته و شامل هوا ، آب ، موجودات زنده ، مواد آلي در مراحل گوناگون تجزيه و تحول و بالاخره عناصر معدني است و گياه مي تواند بر روي آن ادامه حيات دهد .

ماهيت خاک از روي مو قعيت اقليمي ، پستي و بلندي ، وضعيت آب شناسي آن تعيين و توسعه استعداد آن براي رويانيدن گياه بيان مي شود . هنگامي که در شرايط معين رويشي گياهي در وضعيت بهينه قرار داشته باشد ، سخن از رويش در کليماکس به ميان مي آيد به عکس زماني که شرايط محيطي امکان ظهور گياه را ندهد نظير بيايان گرم يا سرد و ارتفاعات کوهها در آن صورت با ماده معدني سرو کار داريم که در حقيقت نمي توان آن را خاک ناميد .

طبق تعريف ژنتيکي خاکها بر اثر تخريب فيزيکي و شيميايي سنگها و فعاليت موجودات زنده سبب تشکيل هوموس مي شود ، بوجود مي آيند .بنابراين خاک در درجه اول ترکيبي است از مواد معدني و مواد آلي . مواد معدني آن شامل ريگ ، شن و ماسه و غيره است که بر اثر تخريب و تجزيه سنگ بوجود مي آيد و مواد آلي را بقاياي گياهي و جانوري تشکيل مي دهد . در خاک علاوه بر مواد آلي و معدني و موجودات زنده ، هوا و آب نيز وجود دارد . اين مواد معدني و آلي که در آن موجودات زنده و هوا و آب وجود دارد ، خاک را تشکيل مي دهد. نتيجه آنکه خاک را نمي توان مستقل از پوشش گياهي روي آن در نظر گرفت، زيرا تحول و تكامل خاک وابسته به آن است ( 6‌ ) .

عوامل موثر در تشکيل و تکامل خاکها

تشکيل و تکامل خاکها نتيجه اثرات مترادف و متقابل مجموعه عوامل و شرايط زير مي باشد :

سنگ مادر ( مواد مادري ) سنگ مادر منشاء و ماده اوليه خاکهاست . تنوع فراواني که در طبيعت سنگها وجود دارد و سبب مي شود که خاکهاي حاصله از آنها نيز خصوصيات مختلفي داشته باشند ، در وهله اول پس از تخريب تدريجي سنگ نه تنها سنگ ريزه ؛ ريگ و شن بوجود مي آيد بلکه ذرات ريزتري مانند رس ها در جوار آنها عناصر غذايي متنوع در محيط آزاد مي شوند . در هر صورت ماهيت و ترکيب سنگ مادر بر روي مواد توليد شده تاثير محسوسي داشته و بين ان ذرات شباهت زيادي به چشم مي خورد که به مرور زمان و با تشکيل مواد ثانوي و استقرار رويش گياهي اين شباهت کمتر مي شود .

ساختمان فيزيکي ، شيميايي و مينرالوژيکي مواد مادري بر روي سرعت تخريب ، نوع و تيپ خاک توليد شده و موثر است ، به طوريکه از سنگهاي سخت و دير تخريب اکثراً زمينهاي فقير از مواد غذايي و کم عمق و از سنگهاي آهکي ، مارني و رسوبات لسي ، خاکهاي حاصلخيز و عميق تشکيل مي يابند . در ژنتيک خاک سرعت تخريب برخي از مواد مادري شرکت کننده در تشکيل خاک به طور کامل بررسي شده است . مثلاً تکامل خاک از سنگ مادر گابرو ديرتر از گرانيت _ بازالت ديرتر از پرفير ، سنگ آهک ديرتر از سنگ ماسه و سنگهاي مارني ديرتر از ليمونها صورت مي گيرد .

سنگهاي سيليکاتي محتوي بازهاي فراوان به سبب داشتن اجزاء و دانه هاي ريز و همچنين کثرت قدرت و نگاهداري آب ، دير تخريب تر از سنگهاي سيليتي فقير از قليايي مي باشند ، ولي در عوض تخريب و تکامل آن ها خاکهاي زراعي غني از مواد غذايي را بوجود مي اورد . در نواحي خشک ، مواد قليايي کننده سنگها و خاکهاي اوليه براي تکامل سريع خاکها مانع بزرگي محسوب مي شوند ، زيرا تاثير اغلب عوامل تخريبي بطور کلي توسط بازهاي محيط کاهش يافته يا زايل
مي گردد. به همين دليل و نيز به علت فقدان آب و رويش گياهي کافي اکثر خاکهاي مناطق خشک و کوهستانهاي کم آب و هوا ، خاکهاي تکامل نيافته و کم عمقي دارند و اغلب کمتر از 30 سانتي متر ( 1 ) .

آهک يکي از ترکيبات پايدار اين نواحي خشک و نيمه خشک است که از تجزيه سنگهاي آهکي و مارني به خاکها منتقل و مدت مديدي بدون تغيير باقي مي ماند و يا در اثر جابجا شدن فصلي ( عمليات تهيه زمين و آبياري ) در افق هاي فوقاني خاک اندکي تحرک مي يابد . همگاميکه شرايط انحلال آن در خاک به سبب بارندگي کافي ، رويش گياهي مطلوب ، وجود هوموس و غيره فراهم شده باشد آهک از حالت رسوبي غير فعال به بي کربناتهاي محلول تبديل مي گردد . از اين جهت فاز مايع خاکهاي آهکي که گاهي با نمکهاي بي کربناتي اشباع مي شود ، واکنشهاي قليايي ضعيف ( تا 5/8 = PH ) نشان مي دهند .

خاکهاي آهکي ايران اکثراً از نوع کربناتهاي کلسيم اند . گاهي ساير کربناتها مانند کربنات منيزيم و ندرتاً کربناتهاي سديم ( در خاکهاي شور و قليا ) ، نيز در جوار کربنات کلسيم ديده مي شوند . در اين رابطه خاکهاي حاصلخيز رسي و لومي آهکدار اين مناطق اکثراً به شرط وجود زمينه هاي مساعد خاکسازي تکامل يافته اند . مثلاً در موارديکه سنگ مادر از نوعي است که مي تواند در يک زمان ، آهک و رس تحويل خاک دهد ، خاکهاي تکامل يافته و عميقي پديد مي آيند ، مانند خاکهاي مارني و لسي . خاکهاي جوان و تکامل نيافته کم عمق ، بيشتر خصوصيات سنگ مادر اوليه را دارا بوده و شباهت کلي با آن دارند .

نمونه هاي بارز اين نوع خاكها ، خاكهاي بلوطي رنگ و خاكاي راندزين است كه دومي داراي سنگ مادر آهكي و هوموس ملايم در لايه هاي فوقاني مي باشد . در طبيعت مواد مادري متمايل به اسيدي شدن ، شرايط ديگري حكمفرماست ، به طوريكه در تكامل آن ها از هم فرسايش آبي و سپس تخريب بيولوژيكي موثر بوده است. گرانيت يكي از سنگهاي مادر متمايل به اسيدي است كه در شرايط رطوبي همزمان با تاثير شديد ساير عوامل فرسايشي تخريب يافته و خاكهاي اسيدي را بوجود مي آورد ، در حاليكه خاك تشكيل يافته از كنگلومرا معمولاً شني و سنگريزه دراست ( 1 ) .

عملاً براي شناسايي بهتر تاثير فاكتور سنگ مادر لازم است در يك محل با شرايط آب و هوايي و جغرافيايي يكسان روي خاكهاي تشكيل شده از سنگ مادرهاي متفاوت ، بررسي شده و خصوصيات تكاملي و سيستماتيكي آنها با همديگر مقايسه گردند . از خواصي كه بيش از همه به تمايز تكاملي خاكها ياري مي كند ، سرعت و درجه تخريب پذيري سنگ مادر است . معمولاً‌ سنگ مادر خاكها با داشتن قابليت تخريبي متفاوت تيپ مختلف خاكها را به وجود مي اورند. در اروپاي مركزي خاكهاي پدزول اكثراً بر روي سنگ مادر گرانيتي و سنگريزه هاي تشكيل و تكامل يافته است ( 1 ) .

 

 

 

2- آب و هوا

از عوامل مهم آب و هوايي ، درجه حرارت و وضع تابش خورشيد ، رطوبت نسبي و ميزان بارندگي ساليانه بيش از همه در تكامل سنگ سهيم اند . عوامل مزبور بجز اثر مستقيم تخريبي ، به طور غير مستقيم بر روي نوع و مقدار رويش گياهي اثر دارند . بديهي است مناسب ترين محيط رويش گياهان ، آب و هواي گرم و مرطوب است . گرما در تجزيه مواد و تركيبات رسوبات زمين ، مشابه فعل و انفعالات شيميايي ، وظيفه تشديد كننده دارد . در اين رابطه اثر ساير عوامل موثر در تشكيل خاك نيز در محيط هاي گرم ، تشديد مي يابد. در صورتيكه اكثر فعل و انفعالات شيميايي و بيولوژيكي در حرارتهاي زير صفر و يخبندان تقريباً متوقف شده و روند تشكيل خاك نيز به كندي پيش مي رود .

خاكهايي كه در آب و هواي مختلف از مواد مادري يكسان تكامل مي يابند ، داراي خصوصيات كاملاً‌متفاوت اند . ( در آب و هواي يكسان از سنگ مادر متفاوت خاكهاي مختلفي تشكيل مي شود ) . حتي ممكن است در يك ناحيه جغرافيايي ثابت از سنگ مادر يكسان به علت وقوع حوادث زمين شناسي و آب و هوايي متفاوت در گذشته روند تخريب غير مشابه بوده و خاكهاي متفاوتي تشكيل شده باشند(1).

 

3- توپوگرافي

منظور از توپوگرافي ، وضع پستي و بلندي و شكل ظاهري سطوح يك ناحيه است. هنگام مطالعه و بررسي يك ناحيه غير مسطح از نقطه نظر شرايط محلي اختلافاتي مشاهده مي گردد كه هر يك به نوبه خود بر روي تكامل خاك موثر واقع مي شوند .

 

4- ارگانيسم ها

منظور از ارگانيسمهاي موثر در تكامل خاك در درجه نخست رستني ها ، ميكروماكروارگانيسم ها مي باشند . پس از رويش گياهان در يك محل ( اولين سكنه گياهان روي خاك خام اوليه اكثراً‌ از نوع گياهان پست بوده اند ) با گذشت زمان بقايايي از آنها به خاك منتقل و پس از فعل و انفعالات متعدد بيولوژيكي و شيميايي ، هوموس و مشتقات آن تشكيل مي شود . در ضمن اين اعمال اسيدهاي آلي متعددي به خاك اولين مزيور اضافه مي گردد كه همگي آنها روي سنگ مادر و لايه هاي فوقاني خاك خام اثر كرده و با نيروي تخريبي شديد قطعات معدني را هر چه بيشتر تجزيه و خرد مي نمايند .

از ناحيه انتهايي تارهاي كشنده ريشه گياهان نيز اسيدهاي آلي و اسيد كربنيك ترشح مي شود كه هم به نفوذ ريشه در قسمتهاي سخت معدني كمك كرده و هم زمينه متلاشي شدن مواد را فراهم مي سازند . در ضمن تخريب سنگ مادر و گذشتن از مراحل تكامل به حدي است كه خاكها از حالت معدني كامل در آمده به تدريج محتوي مواد آلي و هوموس و بالاخره زنده ريز و درشت مي گردند .

و...

 

فهرست مطالب :

علائم كمبود عناصر غذايي

جذب عناصر غذايي از خاك

رابطه كاهش حاصلخيزي خاك و ارزش غذايي گياهان

عامل مديريتي زراعي

آلودگي خاك از طريق مواد مورد استعمال در كشاورزي

آلودگي خاك از طريق استعمال كود شيميايي

آلودگي از طريق سموم دفع نباتات و امراض گياهي علف كش ها

آلودگي خاك در ايران

نتيجه

منابع

دشواريهاي سطحي

ماده هاي بهساز شيميايي

مديريت ماده الي

كود دامي

گياهان پوششي و مالچ سطحي

دشواريهاي زير سطحي

رنگ خاك

خاك سطح الارض يا خاك مزروعي

خاك تحت الارض يا خاك بكر

خاك به منزله محيط رشد نبات

نگهدارنده از گياه

توسعه شبكه ريشه اي گياهان در خاك

نحوه استفاده گياهان از خاك

مقايسه حاصلخيزي و پتانسيل بالقوه خاك

اثرات عمليات زراعي Tillage در خاكها و در رويش گياه

مفهوم عمليات زراعي و هدف از انجام آن

نقش عمليات زراعي در كنترل علفهاي هرز

نقش اعمال زررعي در كنترل بقاياي گياه

نقش عمليات زراعي بر روي ساختمان

تاثير كشت و كار ممتد در خلل و فرج خاك

كشت پذيري Tilth و اعمال زراعي Tillage

اثر چرخهاي ماشين آلات بر روي خصوصيات خاكها و گياهان

اراضي مناسب براي كشاورزي

احتياجات غذايي و تغذيه معدني نباتات

مقدمه

پيشگفتار

مفهوم خاك

عوامل موثر در تشكيل و تكامل خاكها

بافت خاك

ساختمان خاك

خواص خاك

خواص فيزيكي خاكها

دانه بندي ذرات معدني خاك

مواد آلي خاك

انواع خاك

وابستگي خاك به گياه

خاك عرضه كننده هوا به ريشه

املاح محلول زياد

خاكهاي شور و قليا

دشواريهاي نفوذ آب در خاك

تاثير اكسيژن خاك

تاثير محيط ريشه

خاكهاي اسيدي

حركت آب در خاك

مديريت خاك ورزي

عمليات خاك ورزي

خاك ورزي براي شكستن سخت لايه خاك ورزي

خاك ورزي عميق براي لايه هاي محدود كننده طبيعي

خاك ورزي حفاظتي

كنترل رفت و آمد ماشين ها

.